Jak leczyć pleśniawki i afty w jamie ustnej?

Jaka jest przyczyna występowania pleśniawek?

Powstają w wyniku zakażenia drożdżakiem z rodzaju Candida albicans. Drożdżaki wchodzą w skład fizjologicznej flory jelitowej. Do zakażenia dochodzi w stanach obniżonej odporności organizmu, z niedoborami żelaza, witamin, po przebytej antybiotykoterapii, u osób z cukrzycą, z nieprawidłową higieną jamy ustnej oraz u palaczy tytoniu. Pleśniawki w jamie ustnej mogą się również pojawić u kobiet stosujących doustną antykoncepcję.
Najczęściej pleśniawki w jamie ustnej występują u noworodków, które uległy zakażeniu podczas porodu drożdżakami pochodzącymi z dróg rodnych matki. U dorosłych pleśniawki mogą być objawem infekcji grzybiczej przewodu pokarmowego lub chorób zapalnych jelit.

Jak leczymy pleśniawki w jamie ustnej?

Diagnostykę pleśniawek prowadzi się u dorosłych, u których występują również objawy ogólnoustrojowe (np. bóle brzucha, nudności, spadek apetytu). Pobiera się wymaz ze zmiany, na badanie mikrobiologiczne, celem identyfikacji patogenu.
Leczenie pleśniawek w jamie ustnej polega na stosowaniu preparatu przeciwgrzybiczego, najczęściej w postaci płynnej. Matki karmiące powinny również aplikować preparat na sutki. U starszych dzieci (powyżej 14 roku życia) oraz dorosłych oprócz leków przeciwgrzybiczych, można stosować płyny do płukania jamy ustnej o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Jeśli doszło do rozprzestrzenienia się drożdżycy na dalsze odcinki przewodu pokarmowego należy zastosować doustne leki przeciwgrzybicze.
Afty są to owalne owrzodzenia o silnej bolesności występujące w jamie ustnej. Początkowo są to czerwone plamki, po kilku dniach pojawia się biało-żółty nalot, z czerwoną otoczką. Czasami wystąpieniu aft towarzyszy gorączka i powiększenie węzłów chłonnych.
Afty powstają u osób z obniżoną odpornością, z niedoborami pokarmowymi, po intensywnej antybiotykoterapii, u alergików, ale także przy zbyt gwałtownym szczotkowaniu zębów, gdy dochodzi do zranienia jamy ustnej. Mogą mieć charakter nawrotowy, zwłaszcza u osób z uwarunkowaniami genetycznymi. Występowanie aft w jamie ustnej więcej niż jeden raz do roku, skłania do diagnostyki przyczyny ogólnoustrojowej. Afty występują również u osób zakażonych wirusem HIV.

Jakie są sposoby na afty? Jakie są dostępne leki na afty?

Afty małych rozmiarów, zwykle ulegają samoistnemu wygojeniu, najczęściej w ciągu 1-4 tygodni. Istnieje wiele „domowych” sposobów na afty, takich jak płukanie jamy ustnej naparami z ziół czy przemywaniem gazikiem nasączonym roztworem nadmanganianu potasu. Dodatkowo na rynku farmaceutycznym dostępne są płyny do płukania jamy ustnej o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, będące skutecznymi lekami na afty. W razie braku efektu leczenia należy zgłosić się do stomatologa. Możliwe, że będzie konieczna elektrokoagulacja zmian.

Zapobieganie występowaniu pleśniawek i aft w jamie ustnej

Należy przede wszystkim zadbać o higienę jamy ustnej. Zbyt gwałtowne szczotkowanie zębów może uszkadzać błonę śluzową dziąseł, co może stanowić wrota zakażenia. Prawidłowe dopasowanie protezy zębowej, również jest istotne, gdyż istnieje ryzyko urazów mechanicznych.
Istotnym sposobem przeciwdziałania aftom oraz pleśniawkom, jest również unikanie intensywnie ostrych czy kwaśnych potraw, które dodatkowo podrażniają błonę śluzową jamy ustnej. Należy także pamiętać, aby przy antybiotykoterapii stosować probiotyki, które chronią fizjologiczną florę przewodu pokarmowego.
Ważne jest, aby nie lekceważyć nawrotowego charakteru pleśniawek oraz aft jamy ustnej. Należy wtedy przeprowadzić szczegółową diagnostykę.

Żadna z informacji przedstawionych w tym serwisie nie stanowi diagnozy ani zalecenia lekarskiego. We wszystkich sprawach zdrowotnych należy skonsultować się z lekarzem.